SİVAS MADIMAK KATLİAMI 

Pir Sultan Abdal Şenlikleri Sırasında Madımak Oteli Radikal İslamcılar Tarafından Yakıldı Ve Çoğunluğu  Alevi Olan 33 Yazar,  Ozan, Düşünür İle 2 Otel Çalışanı Öldürüldü.

2 Temmuz 1993 tarihinde Sivas'ta Pir Sultan Abdal Kültür Derneği tarafından organize edilmiş olan Pir Sultan Abdal Şenlikleri sırasında Madımak Oteli'nin Radikal İslamcılar tarafından yakılması ve çoğunluğu  Alevi olan 33 yazar,  ozan, düşünür ile 2 otel çalışanının yanarak ve dumandan boğularak hayatlarını kaybetmesiyle sonuçlanan olaydır.

Ayrıca dışarıda toplanan göstericilerden de iki kişi hayatını kaybetmiştir.

Pir Sultan Abdal Şenlikleri kapsamında, pek çok sanatçı ve fikir insanı dönemin Sivas valisi Ahmet Karabilgin'in özel davetlisi olarak bu kente geldi. Kültür Merkezi içindeki karşıt grupla çıkan taşlı sopalı çatışma, polis tarafından fazla büyümeden, zor kullanılarak önlendi.

Binlerce kişiden oluşan grup, Kültür Merkezi'nden yeniden Hükümet Meydanı'na geldi. Hükümet Konağı'nı taşlamaya ve slogan atmaya başlayan grup ardından Madımak Oteli civarına ulaşarak, slogan atmaya devam etti. Grup önce Madımak Oteli önündeki araçları ateşe verdi ve oteli taşladı. Madımak Oteli tutuşturulan perdeler ve alt katta bulunan eşyalarla birlikte yakıldı. Otele sığınmış olan kişilerden, aralarında Asım Bezirci, Nesimi Çimen, Muhlis Akarsu, Metin Altıok ve Hasret Gültekin'in de bulunduğu 35 kişi yanarak veya dumandan boğularak yaşamını yitirdi. Aralarında Aziz Nesin'in de bulunduğu 51 kişi de olaylardan kendi olanaklarıyla, ağır yaralarla kurtuldu.

İtfaiye merdiveniyle kurtarılmaya çalışılan Aziz Nesin, merdivendeki görevli tarafından darp edilip, merdivenden itfaiye aracı etrafında toplanan karşıt görüşlü kalabalığa doğru itildi.

Başından yaralanan Aziz Nesin'i linç girişiminden araya giren polisler kurtardı.

Yaralılar, polis arabalarıyla Tıp Fakültesi Hastanesi`ne götürüldü. Olaylar sonucunda 33 konuk, 2 otel görevlisi ve 2 gösterici yaşamını yitirdi. Akşam saatlerinde valilikçe ilan edilen ”2 günlük sokağa çıkma yasağı” ile birlikte, güvenlik güçleri şehirde tam bir hakimiyet sağlayabildi.

Bir iddiaya göre;

Sivas Katliamı, Özel Harp Dairesi tarafından planlanmıştır.

Olaydan bir gün sonra 35 kişi gözaltına alındı. Daha sonra gözaltına alınanların sayısı 190'a çıktı. Gözaltına alınan 190 kişiden 124'ü hakkında "laik anayasal düzeni değiştirip din devleti kurmaya kalkışma" suçlamasıyla dava açıldı, geri kalanlar serbest bırakıldı.

Kamuoyunda Sivas Davası olarak bilinen davanın ilk duruşması, Ankara1 No'lu Devlet Güvenlik Mahkemesi'nde 21 Ekim 1993 günü yapıldı. 26 Aralık 1994'te karara bağlanan dava sonucunda, 22 sanık hakkında 15'er yıl, 3 sanık hakkında 10'ar yıl, 54 sanık hakkında 3'er yıl, 6 sanık hakkında 2'şer yıl hapis cezası, 37 sanık hakkında da beraat kararı verildi.

Müdahil avukatlar, Devlet Güvenlik Mahkemesi'nin kararını "taraflı, hukuka ve adalete aykırı" olarak niteleyerek, ayrıntılı bir savunmayla temyize gittiler. Yargıtay 9. Ceza Dairesi katliamın "Cumhuriyete, laikliğe ve demokrasiye yönelik olduğunu" belirterek Devlet Güvenlik Mahkemesi'nin kararını esastan bozdu.

Ankara 1 No'lu Devlet Güvenlik Mahkemesi, Yargıtay'ın bozma kararına uyarak yargılamayı yeniden başlattı.

28 Kasım 1997'de açıklanan kararda, 33 sanık Türk Ceza Yasası'nın 146/1 maddesine göre idama ve 14 sanık 15 yıla kadar değişen hapis cezasına mahkûm edildi. Yargıtay 9. Ceza Dairesi 24 Aralık 1998'de hapis cezalarını onadı, 33 idam cezasını ise usul noksanlıkları nedeniyle bozdu. Şubat 1999 tarihinde usul eksikliklerinin giderilmesi için başlayan yargılama sonucunda 16 Haziran 2000'de 33 sanık Devlet Güvenlik Mahkemesi'nce yeniden idam cezasına çarptırıldı. 2002 yılında idam cezasının yürürlükten kaldırılmasıyla idam cezası hükümlülerinin cezaları müebbet ağır hapis cezasına çevrildi.

Sanıkların avukatlığını üstlenenler arasında olan  Refahyol  iktidarının Adalet Bakanı Şevket Kazan, bakanlığı sırasında onları hapishanede ziyaret etti. Geniş avukat listesinde çok sayıda Refah Parti üyesi ve yöneticisi olması eleştiri konusu oldu.

Bu avukatlar ilerleyen yıllarda AKP ve Saadet Partisi'ne katıldılar ve içlerinden üst yönetim görevlerine yükselenler oldu.

26 kişilik bu listede biri bakan olmak üzere 4 AKP milletvekili bulunmaktadır. Geçen bu zaman zarfı içerisinde sanık sayısı tahliyelerle 33'e düştü. 

Olayın kilit ismi olarak nitelendirilen, dönemin Sivas Belediye Meclisi üyesi Cafer Erçakmak ve Yargıtay'ın 1997'deki bozma kararından sonra firar eden 8 sanık ise halen yakalanamamıştır. Davanın firari olan 5 sanık ile ilgili kısmı, 13 Mart 2012 tarihinde zaman aşımından düşürüldü.

Sivas Davası İstiklal Mahkemeleri sonrasında tek bir davada bu kadar çok idam cezasının verildiği ilk davadır.

Yakılan Pir Sultan Abdal Kültür Derneği Konukları

Muhlis Akarsu - 45 yaşında, sanatçı

Muhibe Akarsu - 45 yaşında, Muhlis Akarsu'nun eşi

Gülender Akça - 25 yaşında

Metin Altıok - 53 yaşında, şair, yazar, felsefeci

Mehmet Atay - 25 yaşında, gazeteci, fotoğraf sanatçısı

Sehergül Ateş - 30 yaşında

Behçet Sefa Aysan - 44 yaşında, şair

Erdal Ayrancı - 35 yaşında

Asım Bezirci - 66 yaşında, araştırmacı, yazar

Belkıs Çakır - 18 yaşında

Serpil Canik - 19 yaşında

Muammer Çiçek - 26 yaşında, aktör

Nesimi Çimen - 62 yaşında, şair, sanatçı

Carina Cuanna Thuijs - 23 yaşında, Hollandalı akademisyen

Serkan Doğan - 19 yaşında

Hasret Gültekin - 22 yaşında şair, sanatçı

Murat Gündüz - 22 yaşında

Gülsüm Karababa - 22 yaşında

Uğur Kaynar - 37 yaşında, şair

Emin Buğdaycı - 18 yaşında, şair.

Asaf Koçak - 35 yaşında, karikatürist

Koray Kaya - 12 yaşında

Menekşe Kaya - 15 yaşında

Handan Metin - 20 yaşında

Sait Metin - 23 yaşında

Huriye Özkan - 22 yaşında

Yeşim Özkan - 20 yaşında

Ahmet Özyurt - 21 yaşında

Nurcan Şahin - 18 yaşında

Özlem Şahin - 17 yaşında

Asuman Sivri - 16 yaşında

Yasemin Sivri - 19 yaşında

Edibe Sulari - 40 yaşında, sanatçı

İnci Türk - 22 yaşında

Cengizhan Demir - 28 yaşında

Otel çalışanları

Ahmet Öztürk - 21 yaşında

Kenan Yılmaz - 21 yaşında

Şiir, Şarkı, Türkü

Fethi Aslan, "Sivas`da Temmuz Ateşi" 

Edip Akbayram, Türküler Yanmaz, Yanmam mı Gerek

Cengiz Özdemir, Madımak

Ozan Emekçi, Sivas Ağıdı

Sunay Akın, Kova Kaleci

Grup Yorum, Sivas (Gün Tutuşur)

Mahzuni Şerif, Sivas Dramı

Demirhan Baylan, Bildiğin Şeyler (Yangın)

Soner Canözer, Güneşin Ozanları

Radical Noise, Çığlık

Akın Eldes, Madımak

Fevzi Kurtuluş, Hasret

Moğollar, Issızlığın Ortasında

Antisilence, Died On 2nd Of July

Aşık Gülabi, Sivas Madımakta Canlar

Metin - Kemal Kahraman, Renklerde Yaşamak

Ferhat Tunç, Kızılırmak Boylarında Bir Şehir

Serhad Raşa, Ey Felek

Grup Kızılırmak, Sivas

Şahverdi, Madımak Oteli

Fazıl Say, "Metin Altıok Ağıtı"

Fazıl Say, "SES"

Selda Bağcan, "Canımı Yakanlar Baktı Dumana"

Aziz Nesin, "Sivas Acısı"

Çetin Gencero, "Madımak"

Yusuf Kemal Metin, "Sivas Yanığı Otuzyedi Temmuz Aydın"

Mazlum Çimen, "Gittin Gideli"

İhsan Güvercin, "Kızılırmak Boylarında Bir Şehir"

Catacombed, "SVS"

Sezen Aksu, "Dua"

Almora, "Güneşin Ozanları"

Serdar Koç, "Temmuz Ayazı"

Duman, "Köpekler"

Zülfü Livaneli, Ataol Behramoğlu "Yangın Yeri"

Haydar Ergülen, "Kül-kardeşlerim"

Radical Noise, "Çığlık"

Duman, "Köpekler"

Can Aksel Akın, "Senfoni No:1 - Aziz Nesin'e İthafen"

Edebiyat

Atila Fatih.Ölü Canlar/Roman/Cumhuriyet Kitapları.3.Baskı

Aşut, Attila. Sivas Kitabı: Bir Topluöldürümün Öyküsü. Edebiyatçılar Derneği, Ankara, Eylül 1994. ISBN 9757872024.

Bener, Yiğit. Öteki Kâbuslar ("Alaz" öyküsü). Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, Ağustos 2009. ISBN 9789750816499.

Büyüktanır, Zeki. Madımak Çığlığı. Can Yayınları, İstanbul, Ekim 2006. ISBN 9789756358788.

Çetinkaya, Hikmet. Zambak Sana da Bulaştı Kan. Çağdaş Yayınları, İstanbul, Şubat 1997. ISBN 979975298055x.

Doğan, Soner. Sivas: 2 Temmuz 1993. Ekim Yayınları, İstanbul, Mart 2007. ISBN 9789750109119.

Gençay, Güngör. Alevler İnsan Sesi: Sivas Kıyımı Şiirleri. Gerçek Sanat Yayınevi, Temmuz 2005. ISBN 9789753602068.

Günel, Burhan. Ateş ve Kuğu. Cumhuriyet Kitapları, Haziran 2009. ISBN 9786054183371.

Kaleli, Lütfi. Sivas Katliamı ve Şeriat. Alev Yayınları, İstanbul, Ağustos 1995. ISBN 9753350120.

Karababa, Hüseyin. Sivas Davası: Türkiye'nin Gizli Gündemi. İlkim Yayınevi, 2008. ISBN 9789759818234.

Karakuş, Hidayet. Şeytan Minareleri. Cumhuriyet Kitapları, Temmuz 2009. ISBN 9786054183432.

Koçak, Ahmet. Onlar Işık Oldular: Sivas Katliamının Onuncu Yıldönümü. Alev Yayınevi, Temmuz 2003. ISBN 9789753350389.

Nesin, Aziz. Sivas Acısı. Adam Yayınları, İstanbul, Temmuz 1995. ISBN 9754183244.

Özdağ, Hamit Çağlar. İsyan Öyküleri: İncir Ağacını Kuş Diker. Siyah Beyaz Yayınları, Nisan 2013. ISBN 9786054777075.

Paksoy, Abdülkadir. Yaralı Temmuz: Sivas Kıyımı. Doruk Yayınevi, Ağustos 1996. ISBN 9789755531274.

Sarıhan, Şenal. Madımak Yangını: Sivas Katliamı Davası (2 Cilt). Ankara Barosu. Mayıs 2002.

Tokatlıoğlu, Hakan. Karikatürlerle Sivas Katliamı. Demos Yayınevi, Haziran 2012. ISBN 9789944387378.

Tüleylioğlu, Orhan. Merdivende Üç Şair. Kırmızı Kedi Yayınevi, İstanbul, Temmuz 2012. ISBN 9786055340469.

Tüleylioğlu, Orhan. Yüreklerimiz Hala Yangın Yeri: Sivas 2 Temmuz 1993. UM:AG, Kasım 2010. ISBN 9786054274191.

Yağcı, Öner. Sivas'ı Unutmak. İleri Yayınları, İstanbul, Mayıs 2006. ISBN 9789756288108.

Yıldırım, Ali. Ateşte Semaha Durmak, Yurt Yayınları, Ankara, 1993. ISBN 9789758854196.

Yiğenoğlu, Çetin. Şeriatçı Şiddet ve Ölü Ozanlar Kenti Sivas. Ekin Yayınevi, Şubat 1994. ISBN 9789755360256.

Tiyatro

Genco Erkal'ın yazıp yönettiği Sivas '93 adlı belgesel tiyatro oyunu, 11 Ocak 2008'de yoğun güvenlik altında Muammer Karaca Tiyarosu'nda sahnelendi. Belgelerden yararlanarak yazılan oyunun anlatıcıları arasında Genco Erkal'la beraber Meral Çetinkaya, Yiğit Tuncay, Nilgün Karababa, Murat Tüzün, Çağatay Mıdıkhan ve Şirvan Akan yer aldı. Oyunun müziğini Fazıl Say besteledi.

Sinema

Ulaş Bahadır'ın yazıp yönettiği Madımak: Carina'nın Günlüğü (Sivas 93) adlı sinema filmi, 25 Eylül 2015 Pazar günü vizyona girdi. Katliamın yaşandığı sırada otelde konaklayan 23 yaşındaki Hollandalı Carina Cuanna Thuijs Leiden Üniversitesi tezi için Türkiye'ye gelmiş ve Hollanda'da da olduğu gibi günlük tutmaya devam etmiştir. Carina Cuanna Thuijs'in günlüğünde anlatılanlara göre yazılan filmin oyuncuları ise Erdal Tosun, Selin Yiğit, Perihan Erener, Melek Şahin, Serkan Genç, Ulaş Bahadır, Barış Ordu, Can Varlı, Cihan Özdeniz, Denise Ankel, Füsun Demirel, Rıza Akın, Hakan Erekli, Muhlis Asan, Umut Kurt, Meray Ülgen ve Mustafa Alabora'dır.

Kamulaştırma

17 Haziran 2010 tarihinde Madımak Oteli’nin kamulaştırılması sürecinin başladığı Sivas Valisi Ali Kolat tarafından duyuruldu. Otelin kamulaştırılması bedeli konusunda otel sahipleri ile Sivas İl Özel İdare Sekreterliği'nin kamulaştırma bedeli üzerinde uzlaşmaya varılamaması nedeniyle son kararı Sivas Asliye Hukuk Mahkemesi’nden çıkacak karar belirledi. Sivas 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 23 Kasım 2010'da aldığı kararla Madımak Oteli'nın bilirkişi raporu doğrultusunda 5 milyon 601 bin lira bedel ile kamulaştırılmasına karar verildi.

Binanın lobi kısmında ölen 39 kişinin adları alfabetik sırada yer almıştır.

Ökkeş Bölükbaşı, İstanbul – Temmuz.2016 – okkesb61@gmail.com,

http://www.medyagunebakis.com/ –– okkesb@turkfreezone.com,

https://twitter.com/okkesb ––––––– E.mail: okkesb@telmar.net,

https://www.facebook.com/okkes.bolukbasi,- okkesb@gmail.com,

Ökkeş Bölükbaşı, İstanbul – Temmuz.2016 – okkesb61@gmail.com,