REMZİYE HİSAR; GOOGLE & DOODLE.!
Remziye
Hisar, Darülfünun'da Fen Bilimleri Eğitimi Alan İlk Kadınlardan Ve Sorbonne
Üniversitesi'nden Doktora Derecesiyle Mezun Olan İlk Türk Kadını Olması
Nedeniyle Google Doodle Oldu.
REMZİYE HİSAR.?
Remziye
Hisar'ın hayatı ve kariyeri 1902 yılında Üsküp'te doğdu. Babası istihkâm
yarbayı Salih Hulusi Bey, annesi Ayşe Refia Hanım'dır. Ailenin dört
kızından biridir.
Ailesi,
Meşrutiyetin ilanından bir yıl sonra İstanbul'a göç etmiştir.
Remziye
Hanım, Davutpaşa'daki üç yıllık Mekteb-i İptida-i'yi, bir yılda henüz dokuz
yaşında iken tamamladı.
Daha
sonra, İttihat ve Terakki Mektebi ve Emirgan İnas Rüştiyesi'ne devam etti; Çok
sevdiği Türkçe öğretmeninin İstanbul Darülmuallimatı'na (Kız Öğretmen Okulu)
transfer olması üzerine, öğrenimini bu okulda sürdürdü.
Sınıfın iyi
öğrencileri arasında yer alan Remziye Hanım, küçük sınıflardaki öğrencilere
geometri ve matematik dersleri verdi.
15
Temmuz 1919 tarihinde okulun Darülfünun'a hazırlamak üzere oluşturduğu iki
sınıflık bölümünden birincilikle mezun oldu.
Darülmuallimat'tan
mezuniyetinin ardından Darülfünun'un kimya bölümüne kaydını yaptırdı. Kız
öğrencilerin erkek öğrencilerden ayrı saatlerde ders aldığı bu dönemde, kimya
bölümündeki üç kadın öğrenciden birisi idi.
Kimyayı
seçme nedenini bir röportajında "Fen derslerinde kanunlarda
olsun, buluşlarda olsun hep yabancı isimler görmek beni kahrediyordu. Fen
alanında bir tek Türk ismi görememenin ezikliğini, bu dalda başarılı olursam
giderebilirim sanıyordum" cümleleriyle açıklamıştır.
Bakü'de
açılacak bir okulda öğretmenlik yapmak üzere İstanbul'dan kadın öğretmenler
talep edilmesi üzerine hocalarından Sarıklı Vehbi Bey himayesinde beş okul
arkadaşlarıyla birlikte 15 Aralık 1919'da İstanbul'dan ayrılıp Azerbaycan'a
gitti.
Sovyet
Rusya'nın Azerbaycan'ın bağımsızlığına son vermesine kadar bir erkek lisesinde
ders verdi. Orada bir kız öğretmen okulunun açılmasıyla ilgili verilen bir
toplantıda Yüzbaşı Doktor Reşit Süreyya Bey ile tanıştı.
20
Nisan 1920'de onunla evlendi ve aynı yıl eşi ile birlikte İstanbul'a döndü.
Ertesi yıl, oğlu Feza Gürsey'i dünyaya getirdi.
Remziye Hisar, Türk Kurtuluş Savaşı'nın devam
ettiği bu dönemde Çukurova bölgesinin Fransızlar'dan geri alınması üzerine
kendisi Adana'da Darülmuallima'ya müdür olarak, eşi ise kolordu doktoru olarak
tayin oldu. Bir buçuk yaşındaki oğlunu annesine bırakarak Adana'ya gitti.
Cumhuriyetin ilanından sonra istifa etti ve tedavi amaçlı
olarak Paris'te bulunan eşinin yanına gitti.
Paris'te Sorbone Üniversitesi'nde kimya eğitimine başladı.
Langevin ve Madam Curie gibi çok tanınmış bilim insanlarının öğrencisi oldu.
Eğitiminin ikinci yılında Milli Eğitim Bakanlığı bursundan yararlanma hakkı
elde etti. Pasteur Enstitüsü'nü takip ederek biyokimya sertifikası
aldı. Doktorasına başlayacağı dönemde bursu kesilince Erenköy Kız
Lisesi'ne kimya öğretmeni olarak atanınca yurda döndü.
Remziye Hisar, 1924'te kızı Deha
Gürsey'i dünyaya getirdi.
1930
yılında Milli Eğitim Bakanlığı'nın yurtdışı doktora bursundan yararlanarak
doktorasını yapmak üzere yeniden Paris'e gitti. Eşinden boşanan ve Paris'e
çocukları ve kardeşiyle giden Remziye Hisar, 1933 yılında doktora tezini
tamamlayarak Türkiye'ye döndü.
1933-1936
yılları arasında İstanbul Üniversitesi'nde kimya ve fizik kimya dersleri verdi.
1936 yılında bir süre için üniversiteden ayrıldı; Hıfzıssıhha Müessesesi
Farmakodinami Şubesi’nde Kimya Mütehassıslığı görevinde bulundu
1942-1947
yılları arasında İstanbul Üniversitesi Eczacılık Okulu Analitik Kimya ve
Toksikoloji kürsüsünde görev yaptı. 1947 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi
Maden Fakültesi Kimya Kürsüsü'ne atandı. 1955 yılında Fransa’da "Officiel d'Academie"
nişanı'na layık görüldü. 1959 yılında profesör oldu.
Remziye Hisar, 1973 yılında emekliye ayrıldı.
Yaşamını İstanbul'da Anadoluhisarı Otağtepe'de ailesinden kalma konakta
sürdürdü. 1991 yılında Tübitak Hizmet Ödülü'nü aldı. Oğlu Feza Gürsey'i
Nisan 1992'de yitirdikten sonra 13 Haziran 1992'de öldü.
ESERLERİ
Dördü çeviri, beş ders kitabı
yayımlamış; ayrıca kimya dalındaki buluşlarını içeren 16 bildirisi Fransa’da
yayınlanmıştır. Uluslararası bildirileri arasında yer alan, Siirt dağlarında
yetişen bir bitki türünün etkilerini içeren buluşu Fransa'da yayımlanarak bilim
dünyasına tanıtılmıştır.
1920'lerden itibaren şiir yazan
Remziye Hisar'ın bazı şiirleri "Bir Kadın Sesi" adlı kitapta bir araya
getirilerek yayımlanmıştır.
@#ÖkkeşBölükbaşı ©#MedyaGünebakış
Ökkeş Bölükbaşı, İstanbul - Mart.2021---okkesb61@gmail.com, http://www.medyagunebakis.com/ -okkesb@turkfreezone.com, |