KATÝL KELEBEÐE ORGANÝK ÇÖZÜM ARANIYOR
Katil Kelebek Ricania Simulans - Ricania Japonica Yýldan Yýla Karadeniz'den Ýçerilere Doðru Ýlerliyor.
Otobanlar, Madenler, HES'lerle Türkiye'de doðasýna en çok zarar
verilen yerlerin baþýnda Doðu Karadeniz geliyor.
Delici emici denilen küçücük bir kelebek konduðu çayýn, fýndýðýn,
kivinin, meyve ve sebzenin özsuyunu emerek kurutuyor ve sayýlarý hýzla artýyor.
Ricania Simulans - Ricania Japonica kelebeðinin hikayesi Japonya’da baþlýyor. 1892’de Soçi’de
kurulan Rusya’nýn en büyük botanik bahçesi Tropik Park’a dünyanýn her yerinden
aðaç, bitki, fide getirilir.
Bu
fidelerin üzerinde ‘Ricania Japonica’nýn da yumurtalarý vardýr. Yumurtalardan
çýkan kelebekler etrafa yayýlýr. Soçi’nin iklimi uygun olmadýðýndan sevdiði
daha nemli bölgelere doðru ilerler.
ilk kez 1956 yýlýnda Gürcistan’da
görülür. 1964 yýlýnda
ise dikkat çekmeye baþlayan etkisiyle kayda geçirilir.

DOÐU KARADENÝZ'DE KATÝL KELEBEK
TEHLÝKESÝ YÜKSELÝYOR
Ayný
kelebeðin yumurtalarý ise 1990’lý yýllarda Doðu Karadeniz'e Kivi ve narenciye fideleriyle taþýnýr. Ýlk önceleri, ‘Asilidae’
yani yusufçuklar ortadan kaybolmaya baþlayana kadar herhangi bir zarar gözlenemedi.
Ta ki Kelebeðin yumurtalarýný yiyerek nüfusunu kontrol eden yusufçuklarýn yok
olmasýnýn nedeni doðada tatlý su kaynaklarýnýn azalmasýdýr. Buna neden olan ise
dere yataklarýný kurutan HES’ler. 
Sonuç: HES’lerin
birçok dereyi ya kurutmasý ya da can çekiþir hale getirmesi nedeniyle yusufçuklar kayboldu ve Vampir Kelebek nüfusu son beþ yýlda hýzla artarak kontrolden çýktý ve katil bir kelebeðe dönüþtü. 
KATÝL KELEBEK KANSERÝ ARTIRIYOR MU.?
Söz konusu Ricania Simulans - Ricania
Japonica kelebeðinin
yaþam alanlarýnýn büyümesi ile birlikte ve öncesinde aslýnda deniz seviyesine
yakýn bölgelerden yüksek daðlýk alanlara yönelmeleri ile birlikte geliþen
popülasyonlarýndaki ciddi yükselmeler korkutucu durumda. Halk arasýnda Vampir
Kelebek denilmesi ise bir rastlantý deðil. Bu zararlý; kelebeði andýran dýþ
görünüþü ile birlikte bitkilere tutunarak bitkilerin öz sularýný alma yolu ile
besin ihtiyacýný karþýladýðý için halk arasýnda Vampir Kelebek olarak ifade
ediyor.
Ayrýca söz konusu Vampir
Kelebeðin ‘Suya karýþarak klor ile temas ettiðinde bölgede yüksek olan kanser
oranýný daha da artýracaðý’ þeklinde yaygýn söylentiler dolaþýyor. Yetkililerin
bu konuya ne kadar önem verdikleri, ilgilenip ilgilenmedikleri merak konusu. 
ÝLAÇ KULLANILAMIYOR, KULLANILSA DA FAYDA ETMÝYOR
Tarýmsal Araþtýrmalar
ve Politikalar Genel Müdürlüðü’nün Samsun Karadeniz Tarýmsal Araþtýrma
Enstitüsü, Yozgat Bozok Üniversitesi Tarým ve Doða Bilimleri Fakültesi, Bitki
Koruma Bölümü, Isparta Süleyman Demirel Üniversitesi Tarýmsal Biyoteknoloji
Bölümü ve Rize Atatürk Çay ve Bahçe Kültürleri Araþtýrma Enstitüsü’nden bilim
insanlarýnýn hazýrladýðý rapora göre kelebek Sarp sýnýrýndan (Hopa) baþlayarak Trabzon’un Araklý ilçesine
kadar sahil kesimini etkisi altýna almýþ durumda. 
KÝMSE KÝMYASAL DA KULLANAMIYOR.
Çünkü salatalýða, fasulyeye, domatese ve meyvelere ilaç atmak demek
ayný zamanda kimyasallarý da yemek demek! Üstelik kullanýlsa dahi ilaç fayda etmiyor. Çünkü
Türkiye’nin en fazla yaðýþ alan bölgesi olan (Yýllýk yaðýþ miktarý 2000–2500
mm) Karadeniz’de yýlýn büyük bölümü yaðmurlu geçiyor. Kimyasal ilaç kullanmak
ilaçlarýn etkisini göstermeden yaðmurla topraða ve suya karýþmasý demek. 
YETKÝLÝLER KELEBEKLE SAVAÞACAK BÖCEK ARIYOR
Bölge çay üreticileri bu yýl Trabzon'da kelebek nüfusunda bir patlama yaþandýðýný çaydan meyve ve sebzeye
kadar birçok bahçeye zarar vermeye baþladýðýný belirtiliyor.
Kelebeðin
nüfusunun yusufçuklarýn ortadan kaybolmasýyla, onlarýn ise tatlý sularýn
HES’lerin susuz býraktýðý dere yataklarý ile ortadan kaybolduðunu anlatýyorlar
ve durumun artýk çay, fýndýk ve kivi ile birlikte ekonomik tehdit boyutuna
ulaþtýðýný anlatýyorlar. 
BÝYOLOJÝK MÜCADELEDEN BAÞKA ÇARE YOK
Yetkililerin
ise Ýlaç atmak isteyenlere “Madem ilaçlý sebze
meyve yiyeceksiniz, hiç ekmeyin daha iyi. Çarþýdan alýn…” diye yanýt verdiklerini ve doðaya daha fazla zarar
verilmemesi için sorun yaþayanlarý sürekli uyardýklarýný söylüyor ve “Zaten ilaç da fayda etmiyor. Burada neredeyse her gün yaðmur
yaðar. Ýlaç yaðmurla suya ve topraða karýþýr. Bu da sorunun büyümesi demek! Ne
yazýk ki biyolojik mücadeleden baþka çare yok” diyorlar. 
Bölge Ziraat Odalarý
yetkilileri; Bakanlýðýn
bu konuyla ilgili bir çalýþmasýndan haberdar deðiller. Þimdilik arapsabunu, pul
biber, sarýmsak karýþýmýndan elde edilen bir sývýnýn bitkilere püskürtülmesi,
bahçelerin etrafýndaki çalýlýk ve nemli ortamlar oluþturan bitkilerin ortadan
kaldýrýlmasý gibi yöntemlerle mücadele ediyorlar ama henüz etkin bir sonuç
alýnamadýðýný görülüyor.
Trabzon’da üreticiler bahçelerindeki kelebek yaðmasýný Ziraat Odalarýna bildiriyorlar ancak çözüm
yok. Bahçelerde þeker
fasulyesi dýþýndaki fasulyeler, salatalýklar, biber, domates, böðürtlen, ceviz,
incir, çay… Bahçede ne varsa talan edilmiþ, salatalýklar, fasulyeler dallarýnda
kurumuþ, incirler daha olmadan etrafý onlarca kelebek tarafýndan sarýlmýþ
durumda.
Üreticiler kelebeklerin bu yýl çayda çok
yoðunlaþtýðýný belirtiyor ve Bahçelerini göstererek “Emeðimize yazýk” diye dert
yanýyorlar. "Kimse de ne
yapacaðýný bilmiyor. Çaresiz durumdalar. Herkes ‘Kelebekle baþa çýkacak böcek
arýyor’
Karadeniz'de durum bu. 
RÝZE'DE VAMPÝR KELEBEK ÝSTÝLASI Rize’de bitkilerin özünü emerek zarar
verdiði için vampir kelebek olarak adlandýrýlan Ricania Simulans bu kez evleri istila etmeye baþladý.
Doðu
Karadeniz Bölgesi’nde özellikle sahil kesimlerde geçtiðimiz yýllarda türeyen
Ricania Simulans bu kez rakýmý yükseltti ve yüksek bölgelerde de etkili olmaya
baþladý.
Yeþil
bitkilerin tümüne konarak özünü emen ve bitkiyi kurutan ’Ricania Simulans’
isimli kelebek türüne Rize halký bitkinin özünü emdiði için 'Vampir Kelebek’
ismini vermiþti. Bu kelebekler artýk bitkilerin yaný sýra insanlarýn yaþam
olaný olan evlere dahi girmeye baþladý. Havanýn kararýp evin ýþýklarýnýn
yanmasýyla evleri istila eden kelebekler zýpladýðýnda çarptýðý insanýn ise
canýný da yakýyor.
Giderek
güçlendiði görülen vampir kelebekler ev hanýmlarýnýn da korkulu rüyasý olmaya
baþladý. Hemen her evde kendisine yer bulan kelebekler evde yaþayanlar tarafýndan ölü vaziyette yerlerden günde bir ksç kez süpürülmek zorunda kalýnýyor.

HER BÝTKÝYE ZARAR
VERÝYOR
Doðu Karadeniz
Bölgesi’nin bu illetten kurtulmasý için acilen bir proje hazýrlanýp eyleme
geçilmesi gerektiðini dile getiren Fýndýklý Organik Meyve Üreticileri Derneði
yetkilileri, bitkilerin kurumasýna sebep olan bu kelebeklerin bir canavar
olduðunu ve her bitkiye zarar verdiðini ifade ediyorlar.
Bu
vampir kelebek. Bütün sebzelere, bütün otlara, üzümden duta kadar her türlü meyveye ve çaya dadandý.

Bizim
buradan yetkililere çaðrýmýz,
Türkiye’de
ki bütün bilim insanlarý, yada dünyada varsa bu iþ ile uðraþan Karadeniz
Bölgesi’ni kurtarma projesi yapýlmalý. Yani bu þekilde organik çay yapmamýzýn
da bir anlamý yok. Çünkü öz suyunu içince bitkinin kurumasýna sebep olan bir
canlý bu. Kimyasal ilaçlarýn kullanýlmasýný kimseye önermiyoruz” diyorlar.

ALMA YUSUFÇUÐUN AHINI - YUSUFCUK GERÝ GELMELÝ
Yusufçuk adýný, yüz
güzelliði ile meþhur Yusuf peygamberden aldýðý düþünülüyor. ‘Kýz böceði’ ya da
‘helikopter böceði’ de denen yusufçuklarýn ömrü 6-7 yýl arasýnda deðiþiyor.
Yumurtalarýný ya su kenarýna, su içindeki bitkilere ya da suyun içine býrakan
yusufçuklarýn yavrularýnýn büyük bölümü yaþamlarýný sualtýnda geçirerek
solungaç benzeri organlarýyla suyun altýnda nefes alýyor.
Uçuþ hýzý saatte 90 km’nin üzerine çýkan, petek
gözleri 1000 ayrý gözden oluþan ve gördükleri her þeyi aðýr çekimde
algýlayabilen yusufçuklar sivrisinekler, tatarcýklar, arýlar ve kelebeklerle
besleniyor. Ayrýca türün diþileri çiftleþtikten sonra erkeðinin kafasý ile
besleniyor.

KATÝL KELEBEK DOÐUDAN BATIYA DOÐRU YAYILIYOR
Kelebeðin en yoðun
göründüðü yer Artvin’in Kemalpaþa ilçesi. Burasý Gürcistan’a da en yakýn yer.
Bunu sýrasýyla Hopa ve Arhavi izliyor. Rize’de ise zararlýnýn en yoðun olduðu
yer Derepazarý. Bunu, Fýndýklý, Ardeþen, Pazar ve Çayeli izliyor. Trabzon’da
ise Of’ta bu yýl patlama yaþanýyor. Sürmene’de sorunla yoðun boðuþan
ilçelerden… Kelebekler daðýlýmý buradan Araklý’nýn batýsýna Arsin ve Yomra’ya
kadar uzanýyor.
Vampir gibi emiyor
Mürver,
fasulye, kivi, yabani böðürtlen, ortanca, incir, kýzýlaðaç, karayemiþ, çay ve
asmaya yumurta býrakan, yumurtadan çýktýktan sonra ne bulursa köküne yapýþarak
bir vampir gibi bitkinin özsuyunu emen kelebekler Doðu Karadeniz’in sahil
kýsmýný talan etmeye baþladý.
@#ÖkkeþBölükbaþý ©#MedyaGünebakýþ #herþeyçokguzelolacak,
|